Lá Tre – Vẻ đẹp mộc mạc và Giá trị Văn hóa, giá trị Kinh tế từ Núi Rừng Việt Nam
Cây Tre là loại cây phổ biến ở Việt Nam. Một số cây thuộc họ tre nứa như cây Giang, cây Mai, lá dùng chủ yếu để gói một số loại bánh, mọc phổ biến tại các vùng núi rừng phía Bắc và miền Trung Việt Nam như Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Sơn La, Nghệ An,… Đây là loại cây mọc tự nhiên trong rừng hoặc được người dân trồng quanh nương rẫy, ưa sống ở nơi có khí hậu ẩm mát, đất đai màu mỡ. Không chỉ mang giá trị sinh thái quan trọng, những cây này còn là một nguồn tài nguyên quen thuộc, hữu ích, có giá trị kinh tế lớn đối với đồng bào ở các tỉnh miền núi.
Những cây thuộc họ tre để lấy lá, lá có màu xanh đậm, to bản, hình dáng thuôn dài và nhọn ở đầu, có mùi thơm dịu. Phiến lá dày, dai, ít gân, mặt trên có độ bóng nhẹ, chịu được nước và nhiệt độ cao khi nấu nướng. Nhờ những đặc điểm đó, lá tre được sử dụng phổ biến trong đời sống hàng ngày, đặc biệt là để gói thực phẩm. Một trong những ứng dụng nổi bật và thú vị nhất của lá tre là dùng để gói bánh chưng tam giác (bánh Zongzi hay còn gọi là bánh Ú) – một loại bánh truyền thống của Trung Quốc và cũng xuất hiện trong đời sống văn hóa của một số dân tộc tại vùng biên giới Việt Nam.
Bánh chưng tam giác được gói bằng lá tre có hương thơm tự nhiên, vị lá nhẹ nhàng thấm vào bánh, tạo nên sự độc đáo và hấp dẫn riêng biệt. Lá tre không chỉ giúp định hình chiếc bánh chắc chắn mà còn tạo nên màu sắc và mùi vị đặc trưng, khó lẫn với bất kỳ loại lá nào khác như lá dong hay lá chuối. Ngoài ra, khi đun bánh trong thời gian dài, lá tre không bị rách, không phai màu quá nhiều, đảm bảo tính thẩm mỹ và vệ sinh an toàn thực phẩm.
Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực ẩm thực, lá tre còn được sử dụng trong y học dân gian. Một số nơi còn dùng lá để làm thuốc đắp ngoài da hoặc sắc nước uống giải nhiệt, tiêu viêm. Cây tre với thân thẳng, rỗng ruột, còn được dùng để làm đồ thủ công, đan lát, thậm chí làm vật liệu xây dựng đơn giản.
Hình ảnh người phụ nữ miền núi thu hoạch lá tre hiện lên trong bức ảnh như một minh chứng sống động cho mối gắn bó bền chặt giữa con người và thiên nhiên. Mỗi chiếc lá được hái, lựa chọn kỹ càng không chỉ phục vụ nhu cầu sinh hoạt mà còn góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của cộng đồng.
Lá tre – tuy mộc mạc, giản dị nhưng lại mang trong mình giá trị lớn về văn hóa, ẩm thực và sinh kế. Trong thời đại hiện nay, khi xu hướng trở về với sản phẩm thiên nhiên, hữu cơ ngày càng được ưa chuộng, lá tre càng thể hiện rõ hơn vai trò của mình như một “món quà từ núi rừng” đầy giá trị và bản sắc.
